Elke bemiddeling is gestoeld op twee basisprincipes :  vrijwilligheid en vertrouwelijkheid.

Vrijwilligheid is de allereerste basis om een bemiddeling aan te vangen en dit principe blijft gehandhaafd gedurende de volledige duur van het bemiddelingstraject.

Dit betekent dat elke partij op elk ogenblik een einde kan maken aan de bemiddeling zonder dat deze beslissing tegen deze partij kan gebruikt worden.

Door de vertrouwelijkheid zijn de bemiddelaar en de partijen gebonden door een geheimhoudingsplicht.

Alles wat tijdens een bemiddeling besproken wordt valt onder de vertrouwelijkheid, met inbegrip van de gespreksverslagen, overhandigde documenten, overeenkomsten en zelfs het resultaat van de bemiddeling.

Deze twee basisprincipes werden door de Belgische wetgever vastgelegd in de artikelen 1728 en 1729 van het Gerechtelijk Wetboek.

In de zoektocht naar de meest geschikte manier om een conflict op te lossen wordt vaak voorbijgegaan aan het voordeel van de vertrouwelijkheid van een bemiddeling.

Een gerechtelijke procedure vereist steeds een voorzichtige evenwichtsoefening tussen, enerzijds, de beginselen van tegenspraak en de openbaarheid van terechtzittingen en ,anderzijds, het recht op eerbiediging van het privéleven van natuurlijke personen en van rechtspersonen, dat ook de bescherming van bedrijfsgeheimen omvat. (Cass. 2 november 2012, Arr. Cass. Afl. 11, 2397, JT 2013,174)

In het geval van bedrijfsgeheimen heeft de wetgever voorzien in een complex beschermingsmechanisme om de vertrouwelijkheid te waarborgen van bepaalde stukken conform de bepalingen van artikel 871bis §1 en §2 van het Gerechtelijk Wetboek.

In alle andere gevallen primeert het principe van de openbaarheid van de procedure en de rechten van de verdediging.

De openbaarheid van procedure kan vaak een ernstig beletsel vormen om een sluimerend conflict aan te pakken, waardoor partijen uiteindelijk eindigen in een harde confrontatie.

Bemiddeling biedt het absolute voordeel dat elk der partijen stukken en informatie kunnen aanreiken die ten allen tijde beschermd blijven door de vertrouwelijkheid.